Historia

Epitafium

Przypuszcza się, że historia Łapanowa sięga XII lub XIII, kiedy to na urodzajnych terenach dorzecza Raby powstało wiele osad. Pierwsza wzmianka o miejscowości pochodzi z 1326 roku. Początek dały jej rodziny Drużnitów, Łapanowskich i Łapków. Nazwa Łapanów wywodzi się od nazwiska pierwszych właścicieli. Z nimi też związana jest historia łapanowskiego herbu.

Na jednym z epitafiów nagrobnych z 1622 r. w zabytkowym kościele w Łapanowie jest on umieszczony jako herb fundatora kościoła i jednego z właścicieli wsi – Marcina Łapki. Jest to herb szlachecki, prawdopodobnie jeden ze starszych rodzinnych herbów. Przedstawia on trójkolorową wstęgę na zielonym tle ze złotym krzyżem maltańskim w górnym rogu – nad tarczą herbową korona królewska o wzorach andygaweńskich. Jako oficjalne godło gminy Łapanów funkcjonował w III Rzeczypospolitej od grudnia 1997r. do czerwca 2004r. Ważną datą w historii Łapanowa był rok 1529 kiedy to zbudowano drewniany kościół pod wezwaniem św. Bartłomieja, prze budowany w 1614 r.

Kościół w Łapanowie nocą. Fot. Jarosław Nowojowski

W XVIII w. kiedy Łapanów był już pod panowaniem austriackim, zbudowano obok kościoła wolno stojącą dzwonnicę.

Lata 90-te XIX w stanowiły istotny przełom w życiu politycznym Galicji, ale dopiero przed I wojną światową wystąpiły burzliwe wiece pod przewodnictwem miejscowych działaczy Stronnictwa Ludowego.

Głośnym echem odbiły się krwawe zajścia chłopskich tłumów z policją w Łapanowie 1932 roku. Od kul zginęło wtedy 5 chłopów a kilkudziesięciu zostało rannych. W latach 1939-45 ziemie bocheńskie a w tym Łapanów stały się terenem rozwijającego się Ruchu Oporu. Czynnie w zorganizowanie Ruchu Oporu włączali się księża katoliccy, nauczyciele, pracownicy gminy, sołtysi oraz chłopi. To oni często z narażeniem życia organizowali tajne spotkania, roznosili ulotki, chronili rodziny żydowskie czy rannych żołnierzy.

W 1943 r. koło zamku w Wieruszycach zginął niemiecki generał, jego ciało zawieziono do dworu w Żerosławicach. Efektem tego było spalenie żywcem 40 osób w Żerosławicach. Przykrymi wydarzeniami w dziejach historii zapisał się również rok 1946. Po wiecu, na którym występowali przedstawiciele różnych partii politycznych na powracających do Bochni delegatów funkcjonariuszy MO i UB napadł oddział „Salwy”. Zginęło wówczas 7 ludzi. Po tych zajściach najbardziej ucierpieli mieszkańcy gminy licznie aresztowani i represjonowani przez ówczesną władzę.W 1953 roku w gminie rozpoczęto elektryfikację. W tym samym roku powódź zalała rynek i domy położone wzdłuż rzeki. Dzięki zbudowanym w latach 1969-1970 lewostronnych obwałowaniach Stradomki, woda nie zagrażała już mieszkańcom Łapanowa.

Lata 70-te to rozkwit budownictwa. Wybudowano wiele szkół, dom nauczyciela, wybudowano budynki ZOZ. W szybkim czasie powstały osiedla mieszkaniowe i ośrodki rekreacyjne.

Lata 80-te i początek 90-tych to budowa wodociągów i sieci gazowej. Na 17 sołectw, zwodociągowanych jest 16 wiosek, natomiast wszystkie korzystają z gazu ziemnego.

Lata 90-te przyniosły ze sobą rozwój telefonizacji, kanalizacji i drogownictwa. W Kobylcu została wybudowana nowoczesna oczyszczalnia ścieków o przepustowości 300 m3/dobę, wykonano również część sieci kanalizacyjne oraz nawierzchni asfaltowej na drogach gminnych.

Historia administracji w gminie Łapanów – zobacz